W społeczeństwie panuje wiele mitów dotyczących  depresji. Z tego powodu, zdarza się, że  gdy przyjaciel do nas przychodzi i mówi „mam depresję, choruję od kilku miesięcy”, trudno nam w to uwierzyć.

Nie możemy wyjść ze zdumienia, bo obserwujemy go uśmiechniętego i aktywnego na zajęciach. Wieczorem widzimy, że wrzucił kolejny post na Instagram. To dlatego, że depresja kojarzy się nam z leżeniem w łóżku, zamknięciem w domu.  Jednak wiele cierpiących na depresję osób stara się prowadzić normalne życie, ale gdy wracają do domu, ściągają maskę uśmiechu i wtedy zaczynają rozmyślać, płakać czy toczyć w środku wewnętrzną walkę.  Depresja jest nazwana chorobą cywilizacyjną XXI wieku ze względu na rozpowszechnienie zachorowalności. W Polsce choruje na nią ponad 1,5 miliona osób.   

Dzisiaj chciałabym Państwu przedstawić, czym jest depresja oraz jej subtelne objawy.

Jak każda choroba psychiczną jest chorobą ciała, a organem, który choruje, jest mózg. To zaburzenia mechanizmu regulacji serotoniny (tzw. hormonu szczęścia) w mózgu, a dokładnie w jego komórkach nerwowych.

Depresja inaczej nazywana jest także zaburzeniem afektywnym, czyli zaburzeniem nastroju. Ma wiele przejawów psychicznych i fizycznych. Typowa depresja objawia się:

• Smutkiem, przygnębieniem
• Niską samooceną
• Małą wiarą w swoje możliwości
• Poczuciem winy
• Niezdolnością do przeżywania przyjemności
• Spowolnieniem psychoruchowym
• Zmniejszoną energią i aktywnością oraz zwiększoną męczliwością
• Zaburzeniami rytmu snu (bezsenność lub nadmierna senność)
• Zmniejszeniem apetytu (ale czasem wzmożeniem).
• Myślami samobójczymi, poczuciem bezsensu życia

Występują  różne rodzaje depresji, a jej diagnoza zależy od nasilenia i rodzaju objawów, oraz czy występowała już wcześniej. W międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10  rozróżnia się kilka rodzajów depresji, między innymi: epizody depresji łagodne, epizody depresji umiarkowane, epizody depresji ciężkie z lub bez objawów psychotycznych, zaburzenia depresyjne nawracające oraz inne.

Depresja ma wiele odcieni.  Różni ludzie, w zależności od wieku, płci, cech osobowości przechodzą ją nieco inaczej. Objawy mogą być bardziej psychologiczne lub somatyczne. U niektórych osób występuje tylko rozdrażnienie, nerwowość. Czasem choroba maskowana jest przez zażywanie substancji psychoaktywnych, alkoholu lub nikotyny, które krótkotrwale poprawiają  nastrój. Niektórzy uśmiechają się, wypełniają codzienne obowiązki, tak by nie pokazać innym, że coś jest nie tak. Czasem trudne bywa przyznanie się przed  samym sobą, że cierpię.

Jakie są subtelne objawy choroby? Na co jeszcze zwrócić uwagę?

• Jeśli czujemy się smutni dłużej, kilka tygodni, albo miesięcy
• Obserwujemy u siebie również inne wyżej wymienione objawy depresji
• Obserwujemy u siebie trudności w koncentracji uwagi
• Coraz trudniej nam się uczy
• Utraciliśmy chęci do utrzymywania zainteresowań
• Jesteśmy rozdrażnieni, nerwowi
• Nasilają się lęki
• Towarzyszą nam częste bóle głowy, karku, brzucha
• Mamy inne dolegliwości fizyczne jak na przykład objawy z układu trawiennego
• Pojawiają się myśli rezygnacyjne : niechęć do życia, piszemy w głowie czarne scenariusze
• Mamy trudność z podejmowaniem decyzji
• Wycofaliśmy z życia towarzyskiego
• Nasz nastrój nie poprawia się pomimo prób poprawy poprzez czynności, które zwykle nam pomagają, czy pocieszanie bliskiej osoby.

Jak wygląda leczenie?

Gdy zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy, należy zgłosić się do specjalisty: psychologa, psychiatry, psychoterapeuty, którzy pomogą nam ocenić stan naszego zdrowia i pokierują co robić dalej.

Leczenie depresji to głównie farmakologia i psychoterapia. Leki przeciwdepresyjne działają na neuroprzekaźniki w połączeniach nerwowych i tym samym poprawiają nastrój. Leki są wsparciem w procesie psychoterapii. Nie zawsze muszą być stosowane.

Psychoterapia jest zazwyczaj długofalowa, może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, w zależności od stopnia nasilenia objawów i przyczyn depresji.  Polega na między innymi na rozpoznaniu przyczyn, zmianie niewłaściwego myślenia, psychoedukacji, wglądzie w siebie, czy analizie relacji interpersonalnych. Może być indywidualna, lub grupowa.  Ważna jest wewnętrzna motywacja osób do poprawy samopoczucia i dokonania zmian w sobie.

Jeśli podejrzewacie Państwo u siebie depresję, nie czekajcie, zgłoście się po pomoc.

Jeśli ktoś z Państwa chciałby ze mną porozmawiać zapraszam do kontaktu:
Aleksandra Charusta
Psycholog
acharusta@ath.bielsko.pl
33 82 79 436
L 014

_______________________________

Źródła:
Kalat J.W., Biologiczne podstawy psychologii, Warszawa 2017
Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. „Vesalius”, Kraków, Warszawa 2000
Seligman M.E.P., Walker E.F., Rosenhan D.L. Psychopatologia. Zyski i S-ka, Poznań 2003;
Depresja w Polsce, Medonet 2019 https://www.medonet.pl/video/pozostale,depresja-w-polsce,film,1722314.html
grafika:  https://zwrotnik.b-cdn.net/wp-content/uploads/2021/08/objawy-depresji.jpg